Podlaska, Nizina

Podlaska, Nizina,

nazwa używana na określenie regionu w dorzeczu górnej Narwi i środkowego Bugu;

w klasyfikacji fizycznogeogr. N.P. tworzą: Nizina Północnopodlaska wschodząca w skład podprowincji Wysoczyzny Podlasko-Białoruskie i Nizina Południowopodlaska zaliczana do podprowincji Niziny Środkopolskie. Nizina leży na obszarze platformy wschodnioeur., gdzie prekambryjskie skały krystal. są przykryte niemal płasko leżącymi osadami najwyższego prekambru, paleozoiku, mezozoiku i kenozoiku; powierzchnia niziny jest pokryta w większości osadami lodowcowymi i wodnolodowcowymi zlodowaceń środkowopol.; osady te są rozcięte licznymi i szerokimi dolinami rzecznymi, a maks. rozcięcie den dolinnych nastąpiło w połowie holocenu; wyraźne pasma moren czołowych występują w północno-wschodniej i południowej części niziny; duże obszary zajmują pola sandrowe, między Zambrowem a Białymstokiem — pola kemowe, a na północny wschód od Białegostoku — ozy; rozległe tereny zagłębień wytopiskowych są zajęte przez bagna; tylko lokalnie spod pokrywy osadów czwartorzędowych wyłaniają się na powierzchnię gł. okruchowe osady trzeciorzędu, a w południowo-wschodniej części niziny — również węglanowe osady najwyższej kredy.