Parandowski Jan, ur. 11 V 1895, Lwów, zm. 26 IX 1978, Warszawa,
prozaik, eseista i tłumacz, z wykształcenia filolog klas. i archeolog.
Parandowski Jan
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
1945–48 profesor KUL; od 1933 prezes pol. sekcji i od 1962 wiceprezes międzynar. Pen Clubu. Miłośnik i znawca staroż. kultury gr.-rzymskiej, obrońca klas. kanonu myśli i stylu, poświęcił swą twórczość upowszechnianiu wartości i tradycji eur. humanizmu. W dorobku Parandowskiego dominują utwory z pogranicza eseju i prozy fabularnej, zwłaszcza o tematyce antycznej: Mitologia (1924), Dysk olimpijski (1933, brązowy medal na XI Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie 1936), zbiory Trzy znaki Zodiaku (1938), Godzina śródziemnomorska (1949) i in. Z zainteresowań problemami osobowości twórczej i psychologią twórczości lit. wyrosły biografie O. Wilde’a (Król życia 1930) i F. Petrarki (1956) oraz studium o sztuce pisarskiej Alchemia słowa (1951, wyd. rozszerzone 1956). Charakter autobiogr. ma powieściowe studium młodzieńczego kryzysu światopoglądowo-rel. Niebo w płomieniach (1936) i zbiór opowiadań Zegar słoneczny (1953). Ponadto zbiory szkiców i portretów lit., wspomnień i refleksji podróżniczych; przekłady m.in. Odysei Homera (1953, prozą) i O wojnie domowej Cezara (1951); Dzieła wybrane (t. 1–3 1957); 1964 otrzymał nagrodę państw. I stopnia.
