Orła Białego, Order
 
Encyklopedia PWN
Orła Białego, Order,
najwyższe odznaczenie polskiej; ustanowiony 1705 przez króla Augusta II;
1 klasa; wstęga — początkowo biała z czerwonymi paskami wzdłuż brzegów, następnie — jasnoniebieska; dawna dewiza Pro Fide, Lege et Rege [‘za wiarę, prawo i króla’], na odznakach królewskich w miejsce Rege — Grege [‘trzodę’]; do rozbiorów uroczysty strój orderowy i łańcuch dla króla, jako oznaka wielkiego mistrza; wznowiony 1807 w Księstwie Warszawskim, utrzymany w Królestwie Polskim; po upadku powstania listopadowego włączony 1831 do orderów rosyjskich i ze zmienionymi odznakami nadawany w Rosji do rewolucji październikowej 1917; odnowiony w Polsce 1921, odtąd nadawany za zasługi cywilne oraz wojskowe zarówno w czasie pokoju, jak i podczas wojny; każdy prezydent RP jest wielkim mistrzem i przewodniczącym kapituły; odznaki orderowe zmienione, nowa dewiza Za Ojczyznę i Naród; po II wojnie światowej przetrwał na obczyźnie, nadawany przez kolejnych prezydentów RP; od 1990 zwierzchnictwo nad orderem ma prezydent RP; od 1992 w systemie odznaczeń RP — pierwszymi kawalerami Orderu Orła Białego — 1993 papież Jan Paweł II i król Szwecji Karol XVI Gustaw; łańcuch Orderu Orła Białego, z czasów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, uznany za klejnot Rzeczypospolitej, oraz miecz orderowy, są przechowywane w kaplicy Zamku Królewskiego w Warszawie. Order Orła Białego w PRL nie był nadawany.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia