Organizacja Państw Amerykańskich

Organizacja Państw Amerykańskich (OPA), ang. Organization of American States (OAS ),

polityczno-wojskowa organizacja krajów półkuli zachodniej;

utworzona 1948 na IX Międzyamer. Konferencji w Bogocie jako kontynuacja Unii Panamer. utworzonej 1910 (panamerykanizm); jej członkami są państwa Ameryki Łac. (od 1962 bez Kuby) oraz USA i Kanada, łącznie 35 państw; stałym organem adm. (pełniącym funkcję sekretariatu generalnego) jest Unia Panamer., z siedzibą w Waszyngtonie, najwyższym organem — Konferencja Międzyamer. (zwoływana co 5 lat); ponadto działa stały organ — Rada OPA, korzystająca z pomocy 3 organów specjalnych: Rady Społ.-Gosp., Kom. Prawnego i Rady Oświaty, Nauki i Kultury; w razie potrzeby są zwoływane sesje ministrów spraw zagr., a pomocą służy im Międzyamer. Rada Obrony. W strukturze OPA działają także Międzyamer. Komisja Praw Człowieka (od 1960) i Międzyamer. Trybunał Praw Człowieka (od 1978). W ramach OPA działała początkowo Organizacja Państw Ameryki Środkowej (od 1961 samodzielna), a także różne międzyamer. organizacje gospodarcze. Według sformułowań tzw. Karty z Bogoty (obowiązującej od 1951) zadaniem OPA jest umacnianie pokoju i bezpieczeństwa kontynentu amer., pokojowe regulowanie sporów między państwami członkowskimi, wspólne rozwiązywanie problemów ekon., społ. i politycznych. OPA funkcjonuje jako organizacja regionalna ONZ. Do lat 60. w organizacji politycznie dominowały USA; w późniejszym okresie OPA prowadziła politykę bardziej niezależną, czego dowodem są rezolucje popierające Argentynę podczas kryzysu falklandzkiego 1982 oraz potępiające interwencję USA w Panamie 1989. Pod auspicjami OPA zawarto 1967 traktat tworzący bezatomową strefę w Ameryce Łacińskiej.