Nîmes
m. w południowo-zachodniej Francji, w regionie Oksytania, na Niz. Langwedockiej, na zachód od doliny dolnego Rodanu;
[nim] 
,
, Nîmes
Encyklopedia PWN
ośr. adm. dep. Gard. ważny ośrodek usługowy, gł. turyst. (m.in. słynne corridy w amfiteatrze z czasów rzymskich) i handl. (targi mięsa, wina); przemysł włók., obuwniczy, metal., spoż. (winiarski); węzeł kol. i drogowy (autostrada do Lyonu i Perpignan); port lotn.; akad. nauk (zał. 1682); ośr. sztuki (tzw. Carrée d’Art 1993, N. Foster) z biblioteką i wieloma galeriami; muzea, m.in. Musée des Beaux-Arts. W okolicy N. uprawa winorośli.
Historia. Celtycki gród Nemausus; od 121 p.n.e. pod władzą Rzymu; za Oktawiana Augusta kolonia rzymska, okres rozkwitu w II–III w.; od ok. 400 siedziba biskupstwa; w V w. podbite przez Wizygotów, 725 opanowane przez Arabów, 737 wyzwolone przez Karola Młota; od X w. pod zwierzchnictwem lokalnych hrabiów, od 1185 — hrabiów Tuluzy; na pocz. XIII w. Nîmes uczestniczyło w krucjacie przeciw albigensom; 1226 zajęte przez Ludwika VIII, 1258 włączone do Korony fr.; w czasie wojny stuletniej przechodziło kilkakrotnie z rąk do rąk; ośr. przemysłu sukienniczego, później jedwabn.; podczas wojen religijnych w XVI w. opanowane przez hugenotów, N. było ich ośr.; po odwołaniu (1685) edyktu nantejskiego protestanci licznie opuścili N.; część pozostałych przyłączyła się do kamizardów.
Zabytki. Z czasów rzymskich tzw. Maison Carrée (20–12 r. p.n.e.) — jedna z najlepiej zachowanych świątyń rzymskich (obecnie muzeum archeol.), fragmenty murów miejskich, wieża Magne, amfiteatr, cyrk, rom. katedra (XI/XII w., rekonstruowana w XIX w.); renes. ratusz (XVI–XVII w.), beffroi (XVII w.). W pobliżu N. fragment rzymskiego akweduktu zw. Pont-du-Gard (koniec I w. p.n.e.).
