Meksyk. Warunki naturalne
 
Encyklopedia PWN
Meksyk. Warunki naturalne.
Meksyk jest krajem wyżynno-górzystym, ok. 80% pow. leży powyżej 1000 m; góry i wyżyny należą do systemu Kordylierów; północną i środkową część Meksyku zajmuje Wyż. Meksykańska, ograniczona od zachodu górami Sierra Madre Zachodnia, od wschodu — Sierra Madre Wschodnia, od południa — Kordylierą Wulkaniczną z licznymi czynnymi wulkanami, najaktywniejsze: Colima (4100 m), Popocatépetl (5452 m) i Orizaba (5700 m, najwyższe wzniesienie Meksyku); na południu kraju ciągną się góry Sierra Madre Południowa, a na południowy wschód od przesmyku Tehuantepec — Sierra Madre de Chiapas i wyż. Chiapas; w północno-zachodniej części Meksyku, oddzielonej Zat. Kalifornijską, leży Płw. Kalifornijski (na ogół górzysty, wysokość do 3078 m); niziny rozciągają się wzdłuż wybrzeży, gł. nad Zat. Meksykańską i M. Karaibskim; w środkowej i południowej części Meksyku występują silne trzęsienia ziemi. Linia brzegowa słabo rozwinięta; największe półwyspy: Kalifornijski, Jukatan; do Meksyku należą wyspy Tiburón, Angel de la Guarda, Carmen, San José i in. w Zat. Kalifornijskiej, Cedros, Santa Margarita, archipelag Islas Marías i in. na Oceanie Spokojnym oraz Cozumel i małe wysepki koralowe na M. Karaibskim i w Zat. Meksykańskiej.
Klimat w północnej i środkowej części Meksyku zwrotnikowy, w południowej — podrównikowy wilgotny, silnie zróżnicowany w zależności od wzniesienia n.p.m. i oddalenia od oceanów; największe opady 2500–4000 mm występują na krańcach południowych, 500–1000 mm nad O. Spokojnym i Zat. Meksykańską, 200–500 mm w środkowym Meksyku, najsuchsza jest północno-zachodnia część kraju z rocznymi opadami 50–100 mm; w zależności od wzniesienia n.p.m. wyróżnia się piętra klim.: gorące (hiszp. tierra caliente) do wys. 900–1000 m (średnia roczna temp. 27–21°C), umiarkowane (tierra templada) do wys. 1600–1800 m (21–18°C), chłodne (tierra fria) do wys. 4000–4500 m (poniżej 18°C) i mroźne (tierra helada) obejmujące najwyższe szczyty.
Obszar Meksyku należy do 2 zlewisk: Oceanu Spokojnego i O. Atlantyckiego; rzeki przeważnie krótkie z licznymi progami i wodospadami; gł. rz.: Río Bravo del Norte (Rio Grande), Río Grande de Santiago, Balsas, Yaqui, Usumacinta, Grijalva; jeziora (największe Chapala); wody rzek i jezior są wyzyskiwane do nawadniania użytków rolnych i w energetyce.
Meksyk ma urozmaiconą szatę roślinną; ok. 27% pow. kraju pokrywają lasy, gł. na wybrzeżu wschodnim, południowo-zachodnim i w górach; na wybrzeżu wschodnim występują lasy kolczaste, zrzucające okresowo liście, i wiecznie zielone lasy podzwrotnikowe, na wybrzeżu południowo-zachodnim suche lasy kolczaste, w górach lasy typowe dla strefy umiarkowanej; na Wyż. Meksykańskiej i Płw. Kalifornijskim roślinność półpustynna i pustynna; poza tym występuje roślinność sawannowa; w Meksyku jest 45 parków nar. i rezerwatów, niektóre są wpisane na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO lub uznane za rezerwaty biosfery UNESCO.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Usumacinta, rzeka (Meksyk) fot. B. Ostrowska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Popocatépetl, czynny wulkan w Kordylierze Wulkanicznej (Meksyk)fot. L. Charewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia