Mahmud II, z dynastii Osmanów, ur. 20 VII 1785, Stambuł, zm. 1 VIII 1839, tamże,
sułtan turecki od 1808;
Mahmud II
Encyklopedia PWN
dążył do wprowadzenia reform i modernizacji Turcji na wzór eur.; próba zniesienia systemu wojsk.-lennego wywołała bunt janczarów i 1826 Mahmud II zlikwidował ich korpus; wprowadził nowy podział adm., zniósł cła wewn., ustanawiając cło na towary eur. i monopol państw. na sprzedaż kawy; zmodernizował prawo i sądownictwo tur.; dbał o rozwój nauki i oświaty (1826 powstała uczelnia med. w Stambule, 1832 ukazała się pierwsza tur. gazeta); mimo niepowodzeń w polityce zagr. (m.in. niepodległość Grecji 1830, porażki w wojnach z Rosją 1806–12 i 1828–29, utrata Algierii, Serbii) wprowadził Turcję na drogę wielkich reform okresu tanzimatu.
