Madagaskar. Warunki naturalne
 
Encyklopedia PWN
Madagaskar. Warunki naturalne.
Około 2/3 obszaru Madagaskaru zajmuje płaskowyż (800–500 m), zbud. gł. ze skał krystal. (gnejsy, kwarcyty, granity); ponad powierzchnię płaskowyżu, rozciętą licznymi uskokami i rowami tektonicznymi, wznoszą się masywy wulk.: na północy Tsaratanana (Maromokotro, 2876 m), w części środkowej Ankaratra (Tsiafajavona, 2642 m), na południu Andringitra (Boby, 2658 m); w masywach liczne wygasłe wulkany i gorące źródła; na wschód płaskowyż opada 2 stromymi krawędziami ku wąskiej nizinie nadbrzeżnej, na zachód kilkoma szerokimi stopniami przechodzi w rozległą nizinę; linia brzegowa Madagaskaru słabo rozwinięta; wybrzeże wschodnie jest mało dostępne, z licznymi piaszczystymi ławicami odcinającymi bagniste laguny, zachodnie — niskie, płaskie, otoczone rafami koralowymi, południowe i północno-zachodnie — wysokie i urwiste. Klimat od równikowego wybitnie wilgotnego na wschodzie do podrównikowego suchego na zachodzie; na północnym zachodzie klimat podrównikowy wilgotny, monsunowy, na południowych krańcach zwrotnikowy pośredni między wilgotnym i suchym; średnia roczna suma opadów 2000–3000 mm na wschodnim wybrzeżu, 600–800 mm na zachodzie i południu oraz 350–400 mm na południowym zachodzie; w części wschodniej opady całoroczne (maks. grudzień–sierpień), na pozostałym obszarze wyraźna pora sucha i deszczowa (gł. listopad–marzec); średnia temperatura wynosi na wybrzeżu 19–21°C w lipcu i 25–27°C w styczniu; w górach chłodniej, temperatura wynosi odpowiednio 13 i 20°C; na zachodzie roczne wahania temp. od 22 do 28–30°C; wschodnie wybrzeża są często nawiedzane przez cyklony znad O. Indyjskiego. Gęsta sieć rzeczna; najdłuższe rzeki (Betsiboka, Mangoky, Onilahy) w zachodniej części, na wschodzie rzeki krótkie o dużych spadkach; liczne progi i wodospady ograniczają żeglugę na rzekach do odcinków ujściowych; w obrębie rowów tektonicznych jeziora, największe — Alaotra. Lasy zajmują ok. 27% pow. kraju (1990); na wschodnich zboczach płaskowyżu wilgotne lasy podzwrotnikowe z cennymi gat. drzew (m.in. palisandrowe, hebanowe, sandałowe), na wybrzeżu palmy kokosowe; w części zachodniej lasy monsunowe, w środkowej wtórne sawanny i in. formacje trawiaste, na południowym zachodzie suche kolczaste zarośla, obfitujące w sukulenty; wśród bogatej flory Madagaskaru liczne gat. endemiczne; fauna — Madagaskarska Kraina. Do najważniejszych obszarów chronionych należą Park Nar. Ambohitra (Ambre), Park Nar. Isalo, rezerwat Tsingy de Bemaraha wpisany 1990 na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO oraz grupa 6 parków narodowych na pn.-wsch. tworząca obaszar chronionego lasu równikowego Atsinanana wpisany 2007 na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Madagaskar, aleja baobabów w okolicach Morondavy fot. A. Olej/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Krokodyl nilowy fot. O. Puchalski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Madagaskar, okolice Antanarywy fot. M. Guzy/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia