Ku-Klux-Klan
tajne organizacje terrorystyczne działające 1866–69 i od 1915 w USA, gł. na Południu.
[ku: klaks klän; ang.] 
,
, Ku-Klux-Klan
Encyklopedia PWN
Pierwszy Klan powstał 1866 w Fort Pulaski w stanie Tennessee, miał na celu obronę pokonanego w wojnie secesyjnej Południa przed działaniami republikanów z Północy i polityką rządu federalnego w okresie rekonstrukcji; walczył przeciwko równouprawnieniu Murzynów; stosował przemoc (lincze, morderstwa, podpalenia itp.); swym zasięgiem obejmował stany byłej Konfederacji Południa i skupiał jej żołnierzy, z gen. N.B. Forrestem na czele; zorganizowany na wzór tajnego zakonu (struktura organizacyjna, ubiory, rytuał); zwalczany przez Kongres, który 1869 uchwalił XV poprawkę do Konstytucji i w celu wymuszenia jej realizacji przyjął ustawy (1870 i 1871) zakazujące działalności Klanu; 1869 formalnie rozwiązany, przez jakiś czas kontynuował nielegalną działalność. Drugi Klan zał. 1915 W.J. Simmons w Atlancie w stanie Georgia; strukturą organizacyjną, rytuałem, programem i metodami działania nawiązywał do pierwszego Klanu i Know-Nothing Party; jego działalność, wymierzona przeciwko Murzynom, katolikom, Żydom i imigrantom, miała zapewnić białym protestantom supremację w USA; zwalczał też liberalne nurty myśli społ.; objął stany Południa, Północy i Środkowego Zachodu; szczyt aktywności osiągnął ok. 1923, liczbę czł. szacowano wówczas na 4–5 mln; w kilku stanach (m.in. Indiana, Oklahoma, Teksas) zdobył znaczne wpływy polit.; oskarżany o skandale obyczajowe i przestępstwa kryminalne, tracił popularność (1930 miał już tylko ok. 9–30 tys. czł.) i 1944 uległ samorozwiązaniu; 1946 wznowił działalność w stanie Georgia; tolerowany przez władze federalne, do końca lat 60. działał bezkarnie, szczególnie aktywny w walce z ruchem praw obywatelskich i imigracją (zwłaszcza z Meksyku); zabiegał o wpływy w Partii Republikańskiej i Partii Demokr. i o urzędy stanowe z ich ramienia; obecnie Ku-Klux-Klan nie ma wpływów politycznych.
