Krosno Odrzańskie

rys. Z. Kwiatkiewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Krosno Odrzańskie,

m. powiatowe w województwie lubuskim, na skraju Doliny Środkowej Odry i Równiny Torzymskiej, nad Odrą, powyżej ujścia Bobru.

Ludność miasta: ogółem — 11,3 tys. mieszkańców (2019)

Gęstość zaludnienia: 1 414,9 os/km² (2019)

Powierzchnia: 8 km²

Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 15°05′E, szerokość geograficzna: 52°03′N

Prawa miejskie: nadanie praw — przed 1238 (1217?)

Oficjalne strony WWW: www.krosnoodrzanskie.pl

w VIII w. słow. gród obronny przy przeprawie przez Odrę; 1015 walki Bolesława I Chrobrego z ces. niem. Henrykiem II; prawa miejskie przed 1238 (1217?); 1241–1482 w posiadaniu Piastów głogowskich; od 1331 lenno Czech, 1482 zajęte przez Brandenburgię, dzieliło losy polit. Śląska; od 1742 w państwie pruskim (niem. nazwa Crossen); mimo germanizacji ludność słow., skupiona na przedmieściu na zachód od K.O. (Chyża), zachowała polskość do końca XVIII w. Mieszkańcy K.O. zajmowali się m.in. uprawą winorośli i handlem; w XVI–XVII w. warzelnia soli; w XIX w. słaby rozwój przem.; w okresie międzywojennym powstały zakłady metalurgiczne; w działaniach wojennych 1945 zniszczone w ok. 65%; od 1945 w granicach Polski; XIX w.–1975 i od 1999 siedziba powiatu. Przemysł: drzewny, maszyn., spoż., materiałów budowlanych; ośr. turyst.; Muzeum Kilińszczaków; ruiny zamku piastowskiego z XIII–XVI w.; późnogot. kościół całkowicie przebudowany na ewangelickie (1705–17); fragmenty murów obronnych (XIV w.). Na l. brzegu Odry ślady grodziska (VII–XI w.) i wały obronne (silnie zatarte); na północy i południu na podmokłych łąkach ślady drugich wałów, pozostałości rozległego systemu obronnego (X–XI w.) w miejscu przeprawy na Odrze. W pobliskich Łochowicach (strefa chronionego krajobrazu) zagospodarowany ośr. wypoczynkowy.