Kanada. Sztuka
 
Encyklopedia PWN
Kanada. Sztuka.
W okresie przedkolonizacyjnym na terenie Kanady rozwijała się sztuka Indian, zamieszkujących okolice Zat. Św. Wawrzyńca (ceramika z rytymi ornamentami) i wybrzeża Oceanu Spokojnego (maski i małe rzeźby drewniane), oraz Eskimosów (wyroby z kości). Właściwy rozwój sztuki kanad. rozpoczął się w XVII w. W architekturze świeckiej i sakralnej XVII i 1. poł. XVIII w. dominowały wpływy fr., charakterystyczne było nawiązywanie do eur. tradycji średniow., widoczne w bryle arch. (surowe budowle, gł. kam., o prostych planach), np. szpital i klasztor Św. Urszuli w Quebecu z 2. poł. XVII w. Rzeźba (gł. drewniane) i malarstwo odgrywały mniejszą rolę. W 2. poł. XVIII i w XIX w. pod wpływem sztuki ang. rozwinęła się architektura klasycyst. (katedra w Montrealu) i neogot. (parlament w Ottawie), w końcu XIX w. kierunek eklektyczny, nawiązujący do renesansu fr. (tzw. styl chateau). W malarstwie XIX w. dominował pejzaż i tematyka rodzajowa (wpływy ang. i fr., zwłaszcza szkoły barbizońskiej) — m.in. P. Kane, H. Watson, H. Walker, C. Krieghoff. Na przeł. XIX i XX w. zaznaczyły się wpływy impresjonizmu i postimpresjonizmu (C.A. Gagnon, J.W. Morrice, M.G. Cullen). Dążenie do stworzenia nurtu nar. reprezentowała tzw. Grupa Siedmiu (Group of Seven) skupiająca artystów malujących pejzaże (T. Thomson, A.Y. Jackson, L. Harris, A. Lismer, F. Carmichael); malarze ci na długie lata narzucili sposób postrzegania krajobrazu Kanady. Nurt ekspresjonistyczny reprezentowała twórczość (także pejzaże) najwybitniejszej malarki Kanady — E. Carr. Malarstwo abstrakc. rozwinęli m.in.: P.E. Borduas, J.P. Riopelle, J. Bush, A. Pellan; nadrealist. — C. Vilallonga, a współcz. realizm — A. Colville, J.Ch. Pratt, E.J. Hughes. Rzeźbę XIX w. reprezentowała twórczość P. Herberta (liczne pomniki), a w XX w. tendencje realist. — E. Hahn, W.S. Alluard, F. Wyle, abstrakc. — E. Wood, S. Etrog, E. Cox. We współcz. architekturze Kanady wyróżniają się m.in. architekci: A.Ch. Erickson (budynki Expo 67 w Montrealu, Roy Thomson Hall w Toronto 1982), E.H. Zeidler (Ontario Place w Toronto 1969, Eaton Centre w Toronto 1973), M. Safdie (kompleks mieszkaniowy Habitat w Montrealu 1967). Od lat 70. XX w. dominującą rolę w sztuce odgrywał konceptualizm i video art (V. Frenkel, P. Wong); nurt feministyczny reprezentuje sztuka M. Scott, ekspresjonizm poruszający problemy egzystencjalne — B. Goodwin.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Vancouver, Park Totemów (Kanada)fot. W. Dąbrowski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Montreal, uniwersytet Mc Gill, 1821 (Kanada)fot. J. Kąkol/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Quebec, stolica prowincji Quebec (Kanada) — widok na Stare Miasto i hotel Château Frontenac od strony Rzeki Świętego Wawrzyńca. fot. L. Baraniecki/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia