Kamień Pomorski

rys. Z. Kwiatkiewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Kamień Pomorski,

miasto powiatowe w województwie zachodniopomorskim, na pograniczu Wybrzeża Trzebiatowskiego i Równiny Gryfickiej, nad cieśniną Dziwna i jej rozlewiskiem Zalewem Kamieńskim, u ujścia do niego rzeki Świniec.

Ludność miasta: ogółem — 8,8 tys. mieszkańców (2019)

Gęstość zaludnienia: 800,6 os/km² (2019)

Powierzchnia: 11 km²

Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 14°47′E, szerokość geograficzna: 53°58′N

Prawa miejskie: nadanie praw — 1274

Oficjalne strony WWW: www.kamienpomorski.pl

przemysł spożywczy (mleczarnia, rzeźnia), baza rybacka; przystań żeglugi pasażerskiej; węzeł drogowy; od 1959 uzdrowisko; szpitale uzdrowiskowe, zakłady przyrodolecznicze, sanatorium, basen solankowy; leczy się choroby narządu ruchu, reumatyczne i układu krążenia (kąpiele solankowe i borowinowe); ośrodek turystyczny; od 1965 corocznie latem Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej. Na zachód od Kamienia Pomorskiego, na Chrząszczewskiej Wyspie, kopalnia ropy naftowej.

Historia.

W IX–XI w. gród słowiański, wzmiankowany ok. 1124, obok osada rybacka; w XII w. stolica księstwa zachodniopomorskiego; od 1176 siedziba biskupstwa; prawa miejskie 1274; ośrodek rzemieślniczo-handlowy; od XIV w. członek Hanzy; 1630 opanowany przez Szwedów, od 1679 pod władzą brandenbursko-pruską, dzielił losy polityczne Pomorza Zachodniego (zgermanizowana nazwa Cammin); otwarcie w XVIII w. portu w Świnoujściu zahamowało rozwój gospodarczy Kamienia Pomorskiego; od 2. połowy XIX w. eksploatacja źródeł leczniczych; od 1892 połączenie kolejowe ze Szczecinem; 1898 budowa elektrowni; 6 III 1945 zacięte walki o miasto oddziałów Armii Czerwonej, a 11–13 III w rejonie Kamienia Pomorskiego — 1 Armii WP; zniszczony w ok. 65%; od 1945 w granicach Polski, odbudowany; 1818–1975 i od 1999 siedziba powiatu.

Zabytki.

Późnoromański-wczesnogotycki kościół konkatedralny NMP i Św. Jana Chrzciciela (koniec XII–XIII w., portal i polichromia sprzed 1300, rozbudowany w XIV w., wewnątrz m.in. słynne organy (1669–72) z barokowym prospektem (1683–84), kościół Św. Mikołaja (XIV–XV w.), gotyckie zabudowania kapitulne z krużgankami (XIV w.), gotycki pałac biskupi (XV–XVI w.), obecnie biblioteka miejska z gotycko-renesansowym szczytem w fasadzie (XVI w.), fragmenty murów miejskich (XIII/XIV w.) z gotycką Bramą Wolińską (XIV w.), późnogotycki ratusz (XV, XVI w., spalony 1945, odbudowany), dom konstrukcji ryglowej (1. poł. XVIII w.).

Kamień Pomorski, ratusz, XV, XVI w.