Justynian II Rhinotmetos, Ioustinianós Rhinótmētos, z dynastii heraklijskiej, ur. ok. 668, Konstantynopol, zm. 7 XI 711, Damatrys (Bitynia),
cesarz bizant. 685–695 i 705–711;
Justynian II Rhinotmetos
Encyklopedia PWN
mimo podjęcia energicznych działań przeciw Arabom nie zapobiegł utracie Armenii (693–695); skutecznie przywracał zwierzchnictwo Bizancjum nad ziemiami zajętymi przez Słowian (688); próba narzucenia reform kośc. (Sobór Quinisextum, 691) wywołała konflikt z papiestwem; niepowodzenia i autokratyczne rządy J.R spowodowały jego obalenie (695) i zesłanie (po obcięciu nosa) do Chersonu na Krymie; stąd zbiegł do Chazarów, a następnie do Bułgarii, której chan Terwel pomógł mu w odzyskaniu tronu (705); okrutny wobec przeciwników polit., bardziej ustępliwy okazał się wobec papiestwa; nie zdołał zapobiec dalszym najazdom arabskim, ani wzmocnić kontroli bizant. nad Krymem; w następstwie buntu w armii stracił władzę, a potem życie.
