Jaworzno
 
Encyklopedia PWN
Jaworzno,
miasto w województwie śląskim, na pograniczu Wyż. Katowickiej i Pagórów Jaworznickich, w widłach Przemszy i Białej Przemszy oraz nad ich dopływami, m.in. Kozim Brodem i Kępnicą, w GOP; pow. grodzki.
Ludność miasta: ogółem — 91,3 tys. mieszkańców (2019)
Gęstość zaludnienia: 596,5 os/km2 (2019)
Powierzchnia: 153 km2
Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 19°17′E, szerokość geograficzna: 50°13′N
Prawa miejskie: nadanie praw — 1933
Oficjalne strony WWW: www.jaworzno.pl
osada górnicza (wydobycie rudy ołowiu i cynku) wzmiankowana ok. 1242; XIII w.–1790 własność biskupów krak.; 1795–1918 w zaborze austr. (1809–15 w Księstwie Warsz., do 1846 w Rzeczypospolitej Krak.); od 1772 wydobycie węgla; w pocz. XIX w. rozwój górnictwa węglowego, zakłady metalurgiczne; udział górników w powstaniu krak. 1846; od 1900 połączenie kol.; prawa miejskie 1933; w okresie okupacji niem. 1943–45 podobóz obozu koncentracyjnego Auschwitz, oddziały robocze jeńców bryt. i sowieckich obozu w Łambinowicach; 1947 na terenie dawnego podobozu Auschwitz utworzono obóz dla Ukraińców, wysiedlonych w ramach akcji „Wisła” (ok. 4 tys. osób); 1951–56 więzienie dla młodocianych więźniów polit. (gł. uczniowie szkół średnich i studenci), przez które przeszło ok. 5 tys. osób; 1956–77 do Jaworzna przyłączono m.in.: m. Szczakowa, gminę Byczyna, m. Jeleń; 1956–75 siedziba powiatu, od 1999 powiat grodzki. ośr. przemysłu paliwowo-energ.; kopalnia węgla kam. Jan Kanty, Zakład Górniczo-Energ. Sobieski–Jaworzno III, ponadto przemysł: miner. (wielka kopalnia piasku podsadzkowego, huta szkła okiennego), chem. (zakład odsiarczania i wzbogacania miału); ważny węzeł kol. (Jaworzno-Szczakowa) i drogowy; Muzeum Regionalne.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia