Jan XXIII, Angelo Giuseppe Roncalli, święty, ur. 25 XI 1881, Sotto il Monte k. Bergamo, zm. 3 VI 1963, Watykan,
papież od 1958;
Jan XXIII
Encyklopedia PWN
fot. G. Gałązka/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
beatyfikowany 2000; kanonizowany 27 IV 2014; syn ubogiego rolnika wł.; po ukończeniu studiów teol. i uzyskaniu święceń kapłańskich sekr. biskupa i profesor seminarium w Bergamo; w czasie I wojny świat. był sanitariuszem, potem kapelanem; od 1925 biskup, następnie delegat apostolski w Bułgarii, Grecji, Turcji, nuncjusz we Francji; od 1952 patriarcha Wenecji, kardynał. Jako papież poparł program ruchu odnowy w Kościele (aggiornamento), m.in. przez zwołanie 1962 Soboru Watykańskiego II, ogłoszenie encyklik Mater et Magistra (1961) oraz Pacem in terris (1963), prezentujących nową wersję społecznej nauki Kościoła, liczne orędzia, przemówienia i apele, nawołujące do utrwalania pokoju świat. i pokojowego uregulowania konfliktów międzynarodowych. Stosunek Jana XXIII ds. Polski charakteryzuje jego przemówienie 1962 do biskupów pol., w którym uznał polskość „Ziem Zachodnich po wiekach odzyskanych”; Dziennik duszy (1964, wyd. pol. 1965).
