Indus

Indus, hindi i sanskr. Sindh, chiń. Shiquan He, Yindu He, paszto Ab-i Sin, tybet. Sengek’ ambab,

rz. w Azji Południowej, w Chinach, Indiach i Pakistanie.

Położenie w państwie: Chiny, Indie, Pakistan

Ujście: uchodzi do akwenu: Arabskie, Morze

Długość: ok. 2 900 km (z rz. Sengek’ambab uważaną za początek Indusu — 3180 km)

Powierzchnia dorzecza: 960 tys. km²

Przepływ średni: 2 530 m³/s (koło m. Atak; w pobliżu Hajdarabadu — 3850 )

Główne rzeki zasilające: Satledź, Shyok, Gilgit, Kabul, Zaskar, Astor

Główne miejscowości: Dera Ismail Khan, Sakkhar, Hajdarabad, Karaczi

źródła w Transhimalajach, w pasmie górskim Kajlas; w górnym biegu płynie rowem tektonicznym, równolegle do Himalajów, w głębokiej i wąskiej dolinie przez południowo-zachodnią część Wyż. Tybetańskiej, następnie przełamuje się głębokim na 4–5 tys. m przełomem między Hindukuszem i Himalajami; na przedgórzu Himalajów tworzy wraz z dopływami olbrzymi stożek napływowy Pendżab; w środkowym i dolnym biegu płynie przez Niz. Indusu (zachodnią część Niz. Hindustańskiej), na skraju pustyni Thar; przy ujściu do M. Arabskiego tworzy deltę o pow. ok. 8 tys. km²; gł. dopływy: Satledź (l.), Gilgit, Kabul (pr.); wysokie stany wód (związane z topnieniem śniegów i lodowców w górnym biegu i opadami monsunowymi — w dolnym) od marca do września, niskie — od grudnia do lutego; średni roczny przepływ w Hajdarabadzie 3850 m³/s (maks. — ponad 30 tys. m³/s); 1973 i 1992 katastrofalne powodzie; żegl. od m. Dera Ismail Khan; wyzyskiwana do nawadniania; w górnym biegu hydrowęzeł Tarbela; gł. m. nad I.: Sakkhar, Hajdarabad, na zachodnim skraju delty — Karaczi. Dolina I. była kolebką protoind. starożytnej cywilizacji (Indusu kultura).

Indus, dolina górnego biegu rzeki w górach Ladakh