Gruzja. Warunki naturalne
 
Encyklopedia PWN
Gruzja. Warunki naturalne.
Linia brzegowa dł. 308 km; ponad 2/3 pow. zajmują góry; najwyższe szczyty (graniczne): Szchara (5068 m) i Kazbek (5033 m); w północnej części znajdują się południowe skłony Wielkiego Kaukazu (Pasmo Główne lub Wododziałowe, góry: Abchaskie, Kodorskie, Swaneckie, Leczchumskie, Raczyńskie, Lichskie, Kartlijskie), w południowej — pasma Małego Kaukazu (Didi Abuli, 3301 m) rozdzielone otwartą ku morzu Niz. Kolchidzką; na wschodzie — kotliny Dolnokartlijska (od zachodu ograniczona wulk. G. Dżawacheckimi) i Kachetyjska; liczne jaskinie krasowe (najdłuższa Iweri); gł. rz.: Kura (górny bieg) z Alazani i Iori (należą do zlewiska M. Kaspijskiego), Rioni, Enguri, Kodori płyną do M. Czarnego; największe jezioro — Parawani (37 km2), najgłębsze Rica (116 m). Klimat podzwrotnikowy, silnie zróżnicowany na skutek urozmaiconej rzeźby terenu, wysokości n.p.m. i łagodzącego wpływu M. Czarnego od zachodu; w górach wykształcone piętra klim., w wysokich partiach wieczne śniegi i lodowce; średnia temperatura w styczniu na większej części obszaru od –3°C do 0°C, na wybrzeżu 5–8°C, w lipcu 24–25°C, w górach poniżej 15°C; suma roczna opadów najniższa na południowym wschodzie (ok. 400 mm), wzrasta ku zachodowi, do 1400 mm na północnym wybrzeżu i 2500 mm na południu oraz 3000 mm na nadmor. stokach G. Mescheckich. Na Niz. Kolchidzkiej i podnóżach przyległych gór resztki wielogatunkowych lasów z drzewami zrzucającymi liście na zimę (kasztan jadalny, buk wschodni Fagus orientalis, dęby) i zimozielonym podszytem; wyżej piętra lasów bukowych i jodłowo-świerkowych z jodłą kaukaską Abies nordmanniana i świerkiem kaukaskim Picea orientalis; od wys. 1800–2400 m zarośla różaneczników Rhododendron caucasicum, subalp. i alp. łąki; we wschodniej części roślinność kserofityczna (półpustynia piołunowa, stepy ostnicowe), w górach suche lasy dębowo-grabowe (którym towarzyszą wtórne zarośla szyblaku) i bukowe. 17 rezerwatów przyrody (gł. leśnych), m.in.: Bordżomski (18 tys. ha, utworzony 1935), Kolchidzki (w pobliżu m. Poti z reliktowym jez. Paliastomi), Sataplia (jaskinie krasowe), Rica, Tbiliski Park Nar. (19,4 tys. ha). Ochronie podlega 2,7% pow. kraju.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia