Galvani Luigi
 
Encyklopedia PWN
Galvani Luigi, ur. 9 IX 1737, Bolonia, zm. 4 XII 1798, tamże,
włoski lekarz, fizyk i fizjolog, prekursor badań elektrofizjologicznych.
Kalendarium
Urodził się 9 IX 1737 w Bolonii.
Luigi studiował medycynę na uniwersytecie w Bolonii; 1762 uzyskał stopień doktora medycyny na podstawie rozprawy o powstawaniu i rozwoju kości (De ossibus). Od 1763 profesor anatomii (później także ginekologii) uniwersytetu w Bolonii. W 1772 przewodniczący Akademii Nauk w Bolonii.
Badania i zainteresowania
Początkowo zajmował się badaniami z zakresu anatomii porównawczej, następnie zainteresował się fizjologią, a zwłaszcza elektrofizjologią; w ciągu kolejnych lat przeprowadził wiele doświadczeń nad zjawiskami elektrycznymi zachodzącymi w tkankach zwierzęcych. W 1786 dokonał słynnego odkrycia, że przy jednoczesnym dotknięciu mięśnia wypreparowanej kończyny żaby 2 różnymi metalami — połączonymi ze sobą jednym końcem — mięsień kurczy się; Galvani jednak błędnie tłumaczył to zjawisko, przypisując je wyładowaniom elektrycznym w ciele zwierzęcia (tzw. elektryczność zwierzęca), podobnym do wyładowań w butelce lejdejskiej (De viribus electricitatis in motu musculari commentarius 1791); za główny organ uwalniający „fluid elektryczny” uznał Galvani mózg, nerwom przypisywał funkcję przewodników owego fluidu do poszczególnych nerwów i mięśni; uważał, że oprócz powszechnie znanej elektryczności „naturalnej” (powstającej np. podczas burzy) i elektryczności „sztucznej” (uzyskiwanej w wyniku tarcia), istnieje — jako dodatkowa forma — „elektryczność zwierzęca”. Prawidłową interpretację doświadczenia przedstawił 1796 włoski fizyk A. Volta — jako wynik pobudzenia mięśnia przez prąd elektryczny, powstały na skutek różnicy potencjałów między 2 różnymi metalami zanurzonymi w elektrolicie (funkcję elektrolitu w eksperymencie Galvaniego pełniła tkanka mięśniowa). W odpowiedzi na twierdzenie Volty Galvani uzyskał skurcz mięśni, używając 2 kawałków tego samego metalu; mimo braku zgodności w poglądach obaj uczeni darzyli się szacunkiem, a Volta wprowadził pojęcie „galwanizm”. W 1794 doświadczeniem polegającym na wywołaniu skurczu wypreparowanego mięśnia udowego żaby przez nałożenie nań przeciętego nerwu kulszowego drugiej żaby (tzw. skurcz bez metali), Galvani ostatecznie udowodnił istnienie zjawisk elektrycznego w tkankach zwierzęcych (Dell’uso e dell’attività dell’arco conduttore nella contrazione dei muscoli). W 1797 Galvani został usunięty z uniwersytetu z powodu odmowy złożenia przysięgi na wierność Republice Przedalpejskiej ustanowionej przez Napoleona Bonapartego; w niedługim czasie ponownie zaoferowano mu stanowisko profesora, jednak odmówił, mimo że nie żądano od niego przysięgi. Galvani zmarł 4 XII 1798 w Bolonii.
Odkrycia Galvaniego wniosły wkład do badań nad fizjologią mięśni i przyczyniły się do wynalezienia baterii galwanicznej przez Voltę (tzw. stos Volty).
zgłoś uwagę
Ilustracje
Galvani Luigi, rysunek stołu laboratoryjnego z maszyną elektrostatyczną Galvaniego fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Galvani Luigi, rysunek pokazujący doświadczenie z żabimi udkami w laboratorium Galvaniego fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia