Galicia
 
Encyklopedia PWN
Galicia
[galịsja] Wymowa,
region autonomiczny i kraina historyczna w północno-zachodniej Hiszpanii, nad O. Atlantyckim;
pow. 29,6 tys. km2; 2,7 mln mieszk. (2014); większość ludności mówi językiem galisyjskim; stol. Santiago de Compostela, największe miasta i ośr. gosp. — Vigo i La Coruña. Powierzchnia wyżynna, w części południowo-wschodniej górzysta (krystal. masyw Galicii pod względem geol. stanowiący przedłużenie Mesety Iberyjskiej); linia brzegowa dobrze rozwinięta (wybrzeże riasowe); klimat podzwrotnikowy mor. (najwyższe opady w Hiszpanii); gł. rz. Miño. Region roln.-przem. z rozproszonym osadnictwem wiejskim i małymi gospodarstwami rolnymi; uprawa kukurydzy, pszenicy, żyta, ziemniaków, warzyw, drzew owocowych; rozwinięta hodowla bydła i trzody chlewnej; ważną rolę w gospodarce odgrywa rybołówstwo; porty rybackie: Vigo (największy w kraju), La Coruña (także handl.), Pontevedra; wydobycie rud żelaza, wolframu i cyny, węgla brunatnego; rozwinięty przemysł rybny (nowoczesny przetwórnie), stoczn., chem., drzewny, ponadto maszyn., hutnictwo żelaza i metali nieżel., rafinacja ropy naftowej; region turystyczny.
Historia. Ziemie zasiedlone przez plemiona celtyckie (Gallekowie), w II–I w. p.n.e. podbite przez Rzym; w V–VI w. pod panowaniem Swewów; od 585 Wizygotów, w 1. poł. VIII w. — muzułmanów; następnie związana z Asturią, potem z Leónem; sporadycznie niezależne królestwo (910–914, 925–929 i 1065–71); m. Santiago de Compostela wielkim ośr. pielgrzymkowym; od 1230 połączona z Kastylią; dominujące w Galicii rolnictwo minifundialne (gospodarstwa za małe, by utrzymać rodzinę) powodem silnej emigracji od XVIII w.; od poł. XIX w. odrodzenie językowe i kult., na jego tle rosnący regionalizm polit.; 1936 ludność Galicii w referendum opowiedziała się za autonomią, nie wprowadzoną z powodu wybuchu hiszp. wojny domowej; 1981 statut o autonomii: regionalny parlament i rząd (Xunta); oprócz partii ogólnohiszp. działają stronnictwa regionalne.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Santiago de Compostela, katedra (Hiszpania)fot. S. Kuruliszwili/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia