Gałczyński Konstanty Ildefons
 
Encyklopedia PWN
Gałczyński Konstanty Ildefons, ur. 23 I 1905, Warszawa, zm. 6 XII 1953, tamże,
poeta.
Kalendarium
W 1926–33 współpracował z „Cyrulikiem Warszawskim”, 1928–30 związany z „Kwadrygą”, 1935–39 z „Prosto z mostu”; uczestnik kampanii wrześniowej, 1939–45 w niemieckiej niewoli; po wojnie współpracował m.in. z „Przekrojem”. Twórca oryginalnego stylu lirycznego, jednoczącego różnorodne składniki tradycyjnych i nowoczesnych nurtów poetyckich, baśniową fantazję i nadrealistyczną wizyjność z rodzajowym realizmem, katastroficzną i satyryczną groteskę oraz absurdalny dowcip z liryczną nastrojowością, motywy plebejskiego folkloru z wyobrażeniami literackimi, muzycznymi i plastycznymi zaczerpniętymi z tradycji renesansowej i barokowej. Utwory Gałczyńskiego zdobyły szeroką popularność i przyczyniły się do ugruntowania mitu poety-cygana, błazna i szarlatana; oprócz liryki osobistej i refleksyjnej (cykl Pieśni, „Nowa Kultura” 1953, wydanie osobne 1965) uprawiał poezję patriotyczną i satyrę drwiącą z tradycyjnych polskich kompleksów narodowych i inteligencko-mieszczańskich, pisał też wiersze propagandowe i panegiryczne, utrzymane w konwencji realizmu socjalistycznego (np. Poemat dla zdrajcy, pieśni masowe); zbiory wierszy (Utwory poetyckie 1937, Zaczarowana dorożka 1948), poematy (Koniec świata 1930, Ludowa zabawa 1934, Niobe 1951, Wit Stwosz 1952), powieść satyryczna Porfirion Osiełek... (1929), cykl groteskowych miniatur dramatycznych Teatrzyk „Zielona Gęś”... („Przekrój” 1946–50, wydanie osobne 1968) i humorystycznych felietonów poetyckich Listy z fiołkiem (1964); przekłady utworów W. Szekspira; Dzieła (t. 1–5 1979).
Bibliografia
Wspomnienia o Konstantym Ildefonsie Gałczyńskim, red. A. Kamieńska, J. Śpiewak, Warszawa 1961;
A. Drawicz Konstanty Ildefons Gałczyński, Warszawa 1968;
M. Wyka Gałczyński a wzory literackie, Warszawa 1970;
W.P. Szymański Konstanty Ildefons Gałczyński, Warszawa 1972.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia