Emerson Ralph Waldo

Emerson

[ẹmə^rs^ən]

Ralph Waldo, ur. 25 V 1803, Boston, zm. 27 IV 1882, Concord (stan Massachusetts),

amerykański pisarz i filozof moralista.

Twórca transcendentalizmu; pod wpływem idei romantyzmu niem. głosił mistyczną i panteistyczną wiarę w duchową jedność świata oraz w obecność Ducha Bożego w każdym człowieku; konsekwencją tych zapatrywań był etyczny subiektywizm uznający autonomię moralną każdej jednostki, dla której jedynym autorytetem winno być własne sumienie i zdrowy rozsądek, antydogmatyczna opozycja wobec tradycyjnych autorytetów i hierarchii rel. i społ., optymistyczna wiara w postęp pojmowany jako możność indywidualnego doskonalenia się; poglądy te wywarły wpływ na kształtowanie się w społeczeństwie amer. idei liberalnego, demokr. indywidualizmu oraz oddziałały na amer. literaturę; gł. prace: Nature (1836), Szkice (1841–44, wyd. pol. 1933), Przedstawiciele ludzkości (1850, wyd. pol. 1871), Conduct of Life (1860), Society and Solitude (1870); ponadto liryka filoz. i osobista, aforystyka (Myśli z Emersona w przekładzie pol. A. Mickiewicza), dzienniki (The Journals, t. 1–10 1909–14).