Dalajlama V
 
Encyklopedia PWN
Dalajlama V, Ngag-dbang-blo-bzang-rgja-m‘co, ur. 1617, ‘Pjongs-rgjas k. Jarlungu, zm. 1682,
pierwszy teokratyczny władca Tybetu;
pochodził z rodziny arystokratycznej, w wieku 5 lat został zidentyfikowany jako reinkarnacja Dalajlamy IV; 1625 wyświęcony na mnicha, 1638 przyjął ostatnie święcenia zakonne wg obrzędu Gelugpy. Po latach zamieszek i mongolskiej interwencji w wewn. sprawy Tybetu, 1642 otrzymał pełnię władzy z rąk Gu-szri-chana, mongolskiego władcy Choszutów; 1645 podjął decyzję budowy Potali, majestatycznej siedziby rządu tybetańskiego. Patronował też innym budowlom użyteczności publicznej (kolegium med. na Górze Żelaznej, tybetańskie lCzag-po-ri, szpital lhaski, liczne klasztory i in.); uporządkował kwestie dotyczące majątków klasztorów i powinności wobec państwa. Nawiązał kontakty z państwami ościennymi, zwłaszcza z Chinami, od 1644 rządzonymi przez mandżurską dyn. Qing. Był też płodnym pisarzem, który pozostawił po sobie liczne traktaty na temat liturgii, obrzędów tantrycznych, dyscypliny klasztornej (winaja), astrologii, wersyfikacji, a także słynną historię Tybetu. Pod panowaniem D. Tybet przeżywał okres prosperity i rozwoju, co potomni upamiętnili, nadając mu przydomek Wielki Piąty.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia