Czad

Czad , fr. Lac Tchad, ang. Lake Chad,

bezodpływowe jez. w środkowej Afryce, na pograniczu Czadu, Kamerunu, Nigerii i Nigru, na wys. przeciętnie ok. 280 m;

Państwo: Niger, Czad, Kamerun, Nigeria

Położenie geograficzne: w Kotlinie Czadu

Położenie względem poziomu morza: ok. 280 m n.p.m.

Typ jeziora: wg genezy — tektoniczne; wg relacji z rzekami — bezodpływowe; wg okresowości — stałe; wg zasolenia — częściowo zasolone

Powierzchnia akwenu: 10 tys. km² (do 25 tys. km², powierzchnia zmienna w zależności od pory roku)

Głębokość maksymalna: 10 m (przy wysokim stanie wód — w okresie listopad–styczeń)

Dopływy: Komadugu Yobe, Szari

pow. zmienna 10–26 tys. km² (w zależności od pory roku; po katastrofalnych suszach 1968–75 i po 1980 powierzchnia Czadu uległa znacznemu zmniejszeniu), głęb. 4–11 m; u północno-wschodnich i wschodnich brzegów Czadu liczne wyspy (archipelagi Kuri i Buduma); do Czadu uchodzą rz.: Szari, Komadugu Yobe i in.; częściowo zasolone; brzegi niskie, zabagnione, silnie zarośnięte (trawa, trzcina, papirus), na północy piaszczyste; liczne gat. ptactwa wodnego (pelikany, ibisy, czaple), hipopotamy, krokodyle; żegluga między ujściami rz. Szari i Komadugu Yobe; przy brzegach (gł. wschodnich) eksploatacja soli kam. i potasowych; na wyspach chów zwierząt; rybołówstwo. W plejstocenie jezioro obejmowało swym zasięgiem obniżenie Bodele, z którym obecnie jest połączone suchą doliną Bahr al-Ghazal; odkryte 1823.