Clarendona kodeks, Clarendon Code,
łączne określenie 4 ang. ustaw z 1661–65;
Clarendona kodeks
Encyklopedia PWN
były to: ustawa o korporacjach (1661), o ujednoliceniu wiary (1662), o zgromadzeniach (1664) i tzw. akt 5 mil (1665) — uchwalone przez Parlament wybrany 1661 (po przywróceniu w Anglii monarchii i panowania Stuartów 1660), zdominowany przez rojalistów-anglikanów; ustawy k.C. przywracały obowiązywanie anglikańskiej hierarchii (episkopalnej), dogmatyki i liturgii w Kościele, a protestantów-nieanglikanów pozbawiały wolności kultu rel. i uniemożliwiały im zajmowanie urzędów miejskich (a przez to ograniczały możliwość wyboru do Izby Gmin); pogłębiły rozłam między Kościołem anglikańskim a innymi protest. grupami wyznaniowymi w Anglii (określanymi łącznie jako dysydenci lub nonkonformiści); wywołały prześladowania dysydentów; część postanowień została 1689 złagodzona na mocy Aktu tolerancji, lub po 1727 zawieszona; część obowiązywała do XIX w.
