Chile. Warunki naturalne
 
Encyklopedia PWN
Chile. Warunki naturalne.
Chile jest krajem górskim, przez całe terytorium z północy na południe ciągną się łańcuchy Andów, na południe od 42°S zw. Andami Patagońskimi; Andy Chilijskie dzielą się na 2 gł. łańcuchy: Kordylierę Nadbrzeżną na zachodzie, tworzącą na południu liczne wyspy przybrzeżne i fiordy, oraz łańcuch gór na wschodzie, wzdłuż granicy z Boliwią i Argentyną (na północy Kordyliera Zachodnia, na południe od 29°S Kordyliera Główna), z najwyższym (granicznym) szczytem Chile — Ojos del Salado (6885 m); w północnej części Andów Chilijskich znajduje się wyżynny obszar, Puna de Atacama, w środkowej — w obniżeniu między obu łańcuchami — Dolina Środkowochilijska; w Andach Chilijskich występują liczne czynne wulkany; jest to także obszar częstych trzęsień ziemi. Warunki klim. silnie zróżnicowane ze względu na znaczną rozciągłość południkową; w części północnej klimat zwrotnikowy wybitnie suchy (w obniżeniu między Kordylierą Zachodnią i Kordylierą Nadbrzeżną pustynia Atakama), w środkowej — podzwrotnikowy mor., w południowej umiarkowany mor. i na krańcach południowych subpolarny; roczna suma opadów od poniżej 100 mm na północy do 6000–7000 mm na zachodnich stokach Andów w południowym Chile; średnia temp. w lipcu: od 0–2°C na południu i w wyższych partiach gór do 12–15°C na północy, w styczniu odpowiednio: od 7–10°C do 20–23°C; w północnej części wybrzeża częste mgły (wpływ chłodnego Prądu Peruwiańskiego). W środkowym Chile dobrze rozwinięta sieć krótkich, zasobnych w wodę rzek, z których najważniejszą jest Biobío; na północy jedyną rzeką wpadającą do morza jest Loa, na południu liczne jeziora (gł. polodowcowe), m.in. Buenos Aires (w Chile — p.n. General Carrera) na granicy z Argentyną. Na północy roślinność gł. pustynna i półpustynna (w Puna de Atacama formacja puna), w części środkowej — zimozielone twardolistne lasy i zarośla zastępowane często przez rośliny uprawne, na południu lasy złożone z notofagusa i araukarii. W Chile znajduje się 41 parków nar. (ok. 18% pow. kraju) i ok. 50 rezerwatów leśnych.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Klifowe wybrzeże nad Oceanem Spokojnym w pobliżu Antofagasty, oddzielony od lądu łuk skalny zwany La Portada (Chile)fot. T. Kniołek/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Krater jednego z gejzerów del Tatio (Chile).fot. A. Kucharska, M. „Kruger” Kiersztyn/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Torres del Paine, Park Narodowy (Chile)fot. A. Kucharska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Andy Patagońskie, formy skalne w Parku Narodowym Torres del Paine (Chile) fot. T. Kniołek/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Atacama, Puna de, solnisko Salar de Atacama (Chile)fot. T. Kniołek/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Ziemia Ognista, formacja lasotundry — tzw. las Magellana (Chile)fot. E. Komarzyńska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Patagonia, krajobraz (Chile) fot. E. Rojan/Glob4/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Wybuch jednego z gejzerów del Tatio, okolice pustyni Atakama (Chile)fot. A. Kucharska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia