Białoruś. Film

Białoruś. Film.

Pierwsza białoruska wytwórnia film. działała w Moskwie (1925–28), a później w Leningradzie (1928–40); filmy realizowali twórcy spoza Białorusi — na trwałe związali się z kinematografią białoruską J.W. Taricz i U. Korsz-Sablin; reżyserzy realizowali zadania ideol., tworząc filmy z wyraźną intencją propagandową (m.in. O. Frelich, W.R. Gardin, Taricz, P. Małczanau, A.M. Fajncymmer); powstawały dzieła tendencyjnie przedstawiające historię i współczesność Polski (m.in. Kastuś Kalinowskij Gardina 1928 oraz Do zawtra 1929 i Nienawist' 1930 wg Czarnych skrzydeł J. Kadena-Bandrowskiego — oba Taricza), heroizowano udział Białorusinów w rewolucji 1905 i 1917 (m.in. Lesnaja byl Taricza 1927, W ognie rożdiennaja Korsz-Sablina 1930), inscenizowano obrazy walki rewolucyjnej w Chinach (400 milionów Gardina 1929) i Europie Zachodniej (Sczastje Fajncymmera 1932); do 1938 wyprodukowano ok. 56 filmów zw. białoruskimi. Podczas wojny produkcja film. niemal zaniknęła; po wojnie wytwórnię białoruską przeniesiono do Mińska; nadal zdobywały popularność (niemal w całym ZSRR) filmy Fajncymmera i Korsz-Sablina; rozwijał się także film dokumentalny. W latach 60. i 70. debiutowało nowe pokolenie rodzimych reżyserów, operatorów, scenarzystów i aktorów film.; z powodzeniem tworzą m.in.: W. Turau, I. Dabralubau, R. Wiktarau, W. Rubinczyk; nadal powstają dramaty o czasach wojny oraz nieschematyczne filmy współcz. (m.in. Most kruglański A. Moroza 1990 wg W. Bykaua); od 1990 są zakładane prywatne firmy produkujące filmy.

Janusz Gazda (Film)