Belgia. Warunki naturalne

Belgia. Warunki naturalne.

Większą część powierzchni Belgii stanowią peryglacjalne i aluwialne niziny; w północnej części płaska, w części zabagniona równina Flandrii (tzw. Belgia Niska), oddzielona od morza wałem wydm (wysokość do 20 m), oraz pagórkowata i piaszczysta kraina Kempen (wysokość do 95 m); w środkowej części (Belgia Średnia) wysoczyzna Brabancji (wys. 100–200 m) zbud. gł. z glin i piasków trzeciorzędowych pokrytych lessem oraz wzgórza Hainaut (na zachodzie) zbud. z utworów gliniastych; na południowym wschodzie (Belgia Wysoka) silnie zdenudowany masyw górski Ardeny (Botrange, 694 m — najwyższy szczyt Belgii), rozcięty głębokimi dolinami rzecznymi; w północnej części Ardenów (płaskowyż Condroz) rozwinięta rzeźba krasowa. Południowy skraj Belgii zajmuje kraina zw. Luksemburgiem Belgijskim (również Lotaryngią Belgijską lub Luksemburgią), która pod względem geol. należy do Basenu Paryskiego. Wybrzeże M. Północnego jest płaskie, wyrównane, z szerokimi piaszczystymi plażami. Klimat umiarkowany ciepły mor., na południowym wschodzie o cechach bardziej kontynent., średnia temp. w styczniu od 4°C na zachodzie do 2°C na wschodzie (w Ardenach poniżej 0°C), w lipcu 17–18°C (w Ardenach ok. 15°C); średnia roczna suma opadów od 600–800 mm w części północnej i środkowej do 1200–1500 mm w Ardenach; opady rozłożone równomiernie w ciągu roku; częste mgły, na nizinach 40–80 dni w roku, w górach ponad 200 dni; przeważają wiatry zachodnie i północno-zachodnie. Terytorium Belgii należy do zlewiska M. Północnego; regiony nizinne (zwłaszcza Flandria) charakteryzuje płytkie zaleganie wód gruntowych, w północnej Flandrii sieć kanałów odwadniających poldery; większe rzeki Belgii mają źródła we Francji, płyną w kierunku północno-wschodnim i uchodzą do morza na terenie Holandii; gł. rz. Skalda (dł. w granicach Belgii 200 km) z dopływami Leie, Dender, Senne, Rupel oraz Moza (183 km) z Sambrą, Ourthe, Amblève, mają wysoki, wyrównany w ciągu całego roku stan wód; liczne połączenia kanałowe między rzekami usprawniają transport śródlądowy; gł. kanały żegl.: Alberta (najnowocześniejszy), Gandawski, Brukselski (najstarszy z XVI w.), Gandawa–Terneuzen, Charleroi–Bruksela; brak naturalnych zbiorników wodnych, sztuczne — występują przy elektrowniach, największe: Virelles (115 ha), Gileppe (80 ha). Większość powierzchni Belgii jest wykorzystana rolniczo, lasy zajmują 21% pow. kraju i zachowały się gł. w Ardenach (dębowo-grabowe, bukowe, dębowo-brzozowe i mieszane) oraz w dolinach rzek (wierzba, olcha); w krainie Kempen (północno-wschodnia Belgia) — wrzosowiska, na nizinie Flandrii — torfowiska. Przeważają gleby brunatne wykształcone na glinach, lessach i osadach piaszczystych; w dolinach rzek mady, we Flandrii nadmor. marsze (na obszarze polderów); właściwości gleb silnie zmienione pod wpływem zabiegów agrotechnicznych.