Somalia. Gospodarka

Somalia. Gospodarka.

Jedno z najsłabiej rozwiniętych gospodarczo państw Afryki, stopniowo wprowadzający, po zmianach politycznych, elementy gospodarki rynkowej; wartość PKB na 1 mieszkańca wg parytetu siły nabywczej wynosi 600 dolarów USA (2007) i należy do najniższych na świecie. Wojna z Etiopią o Ogaden (1977), wieloletnia wojna domowa i długotrwała susza załamały gospodarkę Somalii, doprowadziły kraj pod koniec lat 80. do klęski głodu; międzynarodowe operacje humanitarne, zwłaszcza masowe dostawy żywności, leków i innych artykułów dla mieszkańców Somalii nie złagodziły głodu, przede wszystkim z powodu przechwytywania transportów przez lokalne bandy. Kryzys gospodarczy pogłębiają separatystyczne tendencje północnych prowincji i nieustanne walki klanów faktycznie sprawujących regionalną władzę.

Przemysł.

W Somalii występują liczne surowce miner.: rudy uranu, żelaza, manganu, cyny, złoto, srebro, gips (wielkie złoża k. Berbery), ropa naft.; eksploatację złóż uniemożliwia brak funduszy, dróg, wody, a także walki wewn.; na północy kraju niewielkie wydobycie opali i granatów; na południu częściowo nielegalna produkcja węgla drzewnego, prowadząca do znacznego wylesienia; pozyskuje się sól z wody morskiej. Energia elektryczna (236 mln kW · h, 2003) produkowana gł. w elektrowniach cieplnych; w przemyśle przetwórczym, rozwijanym dzięki pomocy zagr., dominuje przetwórstwo produktów rolnych: fabryki konserw rybnych i mięsnych, olejarnie, gorzelnie, wytwórnie napojów gazowanych, mączki bananowej, cukrownie; ponadto tkalnie, oczyszczalnie bawełny, fabryki obuwia, zakłady obróbki drewna oraz rafineria; przemysł, skupiony w Mogadiszu i in. większych miastach, dostarcza ok. 10% wartości PKB; anarchia adm. i polit. sprawia, że znaczna część produkcji przem. jest rabowana i dostępna w obrocie czarnorynkowym.

Rolnictwo.

Rolnictwo, w którym dominuje półkoczownicze pasterstwo, zatrudnia 71% ludności i dostarcza ok. 65% wartości PKB (2000). Pastwiska zajmują 69% pow. kraju, najważniejsze występują w północnej części Somalii; hoduje się gł. owce (13,1 mln, 2003), kozy (12,7 mln), wielbłądy (7,0 mln) i bydło (5,4 mln, gł. na południu kraju). Uprawa roli zwłaszcza na terenach nawadnianych, w dolinach rz. Dżuba i Uebi Szebeli; gł. rośliny uprawne: banany, trzcina cukrowa, bawełna; gł. rośliny żywieniowe: kukurydza, sorgo (durra), sezam, orzeszki ziemne, rośliny strączkowe, palma daktylowa; wprowadza się uprawę ryżu; niedostatek żywności częściowo łagodzi rozwijające się rybołówstwo (gł. tuńczyki, sardynki); duże znaczenie ma eksploatacja lasów — dostarcza ponad 50% świat. zbiorów mirry i aromatycznych żywic.

Transport i łączność.

Linii kol. brak, 22,0 tys. km dróg, w tym 12% o utwardzonej nawierzchni (2003); w przewozach wewn. podstawową rolę odgrywa transport juczny; najważniejsze porty mor.: Kisimaju, Mogadiszu, Berbera; gł. port lotn. w Mogadiszu. Państwowa sieć łączności telekomunik. zniszczona w czasie walk; w stolicy i większych miastach odbudowywana przez prywatnych operatorów; liczbę abonentów telefonicznych szacuje się na 100 tys., a użytkowników telefonów komórkowych na 500 tys. (2005).

Handel zagraniczny.

Wartość eksportu 241 mln dol. USA, importu 576 mln dol. USA (2004); wywóz gł. bananów, żywych zwierząt, skór, ryb; import żywności, przem. artykułów konsumpcyjnych, tkanin; gł. partnerzy handl.: Zjedn. Emiraty Arab., Dżibuti, Jemen, Kenia, Indie.