Holandia. Gospodarka

Holandia. Gospodarka.

Kraj wysoko rozwinięty z intensywnym, towarowym rolnictwem; przemysł wraz z budownictwem wytwarza 24% produktu krajowego brutto (2007), rolnictwo i rybołówstwo — 2,2%, usługi, głównie handel — pozostałą część; wysoki stopień koncentracji i monopolizacji gospodarki; koncerny Philips (holenderski), Unilever i Royal Dutch Shell (holendersko-brytyjski) dostarczają większą część produkcji przemysłowej na rynek krajowy i eksport; znaczny udział kapitału państwowego (górnictwo, hutnictwo, usługi) i spółdzielczego (rolnictwo, bankowość) w gospodarce; integracja gospodarcza od 1948 z Belgią i Luksemburgiem (Benelux) oraz od 1957 w ramach EWG; PKB wg parytetu siły nabywczej na 1 mieszkańca wynosi 38,6 tys. dolarów USA (2007); roczny wzrost PKB ok. 3,5%.

Przemysł.

Wydobycie gazu ziemnego ze złóż Slochteren (jedno z największych w świecie) w prow. Groningen i na szelfie kontynent., ropy naft. w prow. Drenthe, soli kam. w prow. Overijssel (Hengelo) oraz soli potasowo-magnezowych, surowców budowlanych, gł. wapieni, margli i glin ceramicznych; likwidacja nierentownych kopalń węgla kam. w Limburgii. 95% energii elektrycznej wytwarzają elektrownie cieplne (gł. gazowe), pozostałą część — jądr., a także wiatrowe; produkcja energii elektrycznej na 1 mieszk. 6,0 tys. kW · h (2003). Najważniejsze gałęzie przemysłu przetwórczego: maszyn. (urządzenia hydrotechn.), elektroniczny (aparatura med., komputery, odbiorniki radiowe i telew. wytwarzane w zakładach koncernu Philips, przede wszystkim w Eindhoven), rafineryjny — największy w świecie kompleks rafinerii ropy naft. w zespole portowym Rotterdamu (moc przerobowa ok. 90 mln t rocznie), chem. (tworzywa sztuczne, barwniki syntet. — ok. 40% produkcji świat., nawozy sztuczne, środki ochrony roślin), spoż., zwłaszcza mleczarski (wyrób znanych serów, m.in. gouda, edamski), piwowarski (firma Heineken), mięsny, cukierniczy; rozwinięte hutnictwo żelaza (IJmuiden) i aluminium, jak również tradycyjne działy przemysłu: szkl., ceramiczny (Delft), włók., papierniczy; szlifiernie diamentów w Amsterdamie.

Rolnictwo.

Użytki rolne zajmują ok. 57% pow. kraju; wyspecjalizowane gospodarstwa rolne o średniej pow. 10–50 ha; wysoki stopień mechanizacji (1 ciągnik na 5 ha użytków rolnych); hodowla dostarcza ponad 70% wartości produkcji rolnej; największa w świecie obsada zwierząt hod.: 704 sztuki trzody chlewnej i ok. 238 sztuk bydła (gł. rasy fryzyjskiej) na 100 ha użytków rolnych; rekordowy przeciętny roczny udój od 1 krowy — 6,6 tys. l; uprawa pszenicy, jęczmienia, buraków cukrowych, ziemniaków i roślin pastewnych; na nadmor. polderach uprawa kwiatów (Holandia jest największym świat. eksporterem cebulek kwiatowych), warzyw w szklarniach, zwłaszcza na obrzeżach Ranstad Holland; rybołówstwo mor. ograniczone na skutek zmniejszenia się ławic ryb na M. Północnym; gł. porty rybackie: IJmuiden, Scheveningen (dzielnica Hagi).

Turystyka.

2001 odwiedziło Holandię 9,5 mln turystów zagr. (2001), wpływy z turystyki wynoszą 9,2 mld dol. USA (2003); gł. ośrodkami turyst. są zabytkowe, bogate w zbiory muzealne (zwłaszcza malarstwo flamandzkie i niderl.) m.: Amsterdam, Haga, Utrecht, Delft, Lejda, Breda.

Transport i łączność.

Gęsta sięć komunik.: 323 km dróg kołowych na 100 km², oświetlone autostrady (dł. 3,3 tys. km); linie kol. liczą 2,8 tys. km dł. (2005); w użytkowaniu ponad 370 samochodów osobowych na 1000 mieszk.; dróg rowerowych jest ok. 19 tys. km; w przewozach dominuje transport samochodowy (60%) i żegluga śródlądowa (ok. 33%) wykorzystująca 6,2 tys. km dróg wodnych; sieć rurociągów: naftociągi z Rotterdamu do Belgii i Niemiec, gazociągi do Francji, Belgii, Niemiec; nośność mor. floty handl. 5,0 mln DWT (2005); przeładunek w portach mor. 431 mln t (2004), w tym w Rotterdamie (obsługuje wymianę handl. krajów nadreńskich) największy w świecie, i w Amsterdamie; międzynarodowy port lotniczy Schiphol k. Amsterdamu. Nowoczesna sieć telefoniczna (618 abonentów telefonii stacjonarnej na 1000 mieszk., 2002); w użytkowaniu 14,8 mln telefonów komórkowych (2004).

Handel zagraniczny.

Wymiana handlowa Holandii stanowi ok. 3,5% obrotów międzynarodowych; wartość eksportu wynosi 465 mld dolarów USA (2007), importu — 402 mld dolarów USA (2007); eksport maszyn i urządzeń przemysłowych, chemikaliów, produktów naftowych, gazu ziemnego, artykułów rolno-spożywczych (sery, masło, mięso, piwo, kwiaty), import surowców (ropa naftowa, rudy metali), środków transportu; główni partnerzy handlowi: kraje UE (głównie Niemcy, Belgia), USA, Chiny.