Brazylia. Film
 
Encyklopedia PWN
Brazylia. Film.
W 1896 Włoch A. Segreto jako pierwszy zarejestrował na taśmie film. widok plaży w Guanabarze; rejestrację tę uważa się za prawdopodobną datę narodzin filmu brazylijskiego; 1906 Portugalczyk A. Leal nakręcił średniometrażowy film na motywach kronik policyjnych Rio de Janeiro; następnie podjęto także próby udźwiękowienia obrazu film. (m.in. F. Serrado i A. Botelho); do wybuchu I wojny świat. rodzima produkcja rozwijała się dzięki grupie entuzjastów, gł. operatorów (A. Leala, braci Botelho, J. Ferrera, F. Benedettiego i in.), a zahamowana została przejściowo ekspansją do Brazylii filmów amer. i eur.; dopiero 1919 Włoch G. Rossi i J. Medina — pionierzy artyst. filmu brazylijskiego zał. w Săo Paulo jedno z pierwszych towarzystw film.; produkcja film. lat 20. i 30. czerpała gł. z dramatu i popularnej literatury rodzimej (m.in. V. Capellaro); 1925 debiut najwybitniejszego twórcy H. Mauro, jego filmy dźwiękowe (realizowane w wytwórni Cinedia, zał. w latach 30. w Rio de Janeiro przez producenta A. Gonzagę), na stałe weszły do kanonu klasyki filmu brazylijskiego; w końcu lat 20. w Săo Paulo zaczęła działać grupa twórców zainteresowanych przeniesieniem na grunt rodzimej kinematografii eur. prądów awangardowych, m.in. niem. ekspresjonizmu (A. Kamena, N. Peixoto); od 1927 podejmowano próby udźwiękowienia filmów, gł. o karnawale w Rio de Janeiro (m.in. L. de Barrosa), płytowym systemem Vitaphone; dało to początek nar. gatunkowi film. chanchadas, prezentującemu popisy karnawałowych orkiestr i solistów (m.in. A. Gonzaga); masowo powielany, nastawiony na udział gł. czołowych gwiazd radiowych (m.in. C. Miranda, Oscarito i in.), zdominował produkcję brazylijską lat 30. Okres II wojny światowej zaznaczył się niemal całkowitym spadkiem produkcji film.; próbę stworzenia nar. kinematografii na poziomie świat. podjął na pocz. lat 50. uznany w Europie reżyser brazylijski A. Cavalcanti, obejmując 1950 kierownictwo nowej, zorganizowanej wg wzorów Hollywood, wytwórni Vera Cruz; przedsięwzięcie to nie powiodło się w pełni; w 2. poł. lat 50. pojawiła się grupa młodych twórców (m.in. N. Pereira dos Santos i R. Santos), którzy czerpiąc z estetyki neorealist., dali początek najciekawszemu nurtowi kina brazylijskiego cinema novo. Czołowymi twórcami brazylijskimi, których filmy zyskały wiele nagród międzynar. byli: G. Rocha, A. Duarte, R. Guerra, R. Farias, L. Hirszman, J. Pedro de Andrade; w Săo Paulo rozwijała się także szkoła dokumentalna (T. Farkas) zajmująca się gł. życiem wielkomiejskich aglomeracji (G. Sarno, P. Gil Soarez, M. Capovilla). W okresie rządów gen. W. Castello Branco wielu twórców o radykalnych poglądach było zmuszonych opuścić Brazylię lub znalazło się na tzw. czarnych listach (m.in. Rocha, Guerra); w latach 70. wyprodukowano wiele filmów komercyjnych we współprodukcji z innymi kinematografiami oraz filmy społ. z elementami dyskursu polit. (m.in. P. Tiago, G. Sarna). W latach 80. nastąpił artyst. renesans kina brazylijskiego; wiele filmów coraz częściej zdobywa międzynar. nagrody, zaskakując różnorodnością problematyki i twórczym wkładem w rozwój języka film. (m.in. Pereira dos Santos, C. Diegues, A. Jabor); w Brazylii wychodzi od 1965 czasopismo film. „Filme Cultura”. Do społ. wątków cinema-nôvo nawiązuje W. Salles w filmie Dworzec Nadziei (Central de Brasil 1997, nagrodzony Grand Prix na MFF w Berlinie).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia