Ameryka Południowa. Warunki naturalne. Budowa i historia geologiczna
 
Encyklopedia PWN
Ameryka Południowa. Warunki naturalne. Budowa i historia geologiczna.
Najstarszą częścią Ameryki Południowej jest prekambryjska platforma południowoamerykańska, obejmująca północno-wschodnią i środkową część kontynentu; jest ona częścią dawnego lądu Gondwana. Zdenudowany fundament platformy, zbudowanej ze skał magmowych i metamorficznych archaiku i proterozoiku, odsłania się na obszarach tarcz: gujańskiej, środkowobrazylijskiej, wschodniobrazylijskiej i urugwajskiej. W obniżeniach pomiędzy tarczami (m.in. niecka Amazonki, niecka Parany) występuje pokrywa platformy, złożona ze skał osadowych o wieku od młodszego proterozoiku po czwartorzęd. Od południowego zachodu do platformy południowoamerykańskiej przylega orogen hercyński Patagonii. Zachodnią część kontynentu stanowi powstały w orogenezie alpejskiej łańcuch Andów. Kontynent Ameryka Południowa. wraz z południowo-zachodnim Oceanem Atlantyckim stanowi płytę litosfery, zwaną płytą południowoamerykańską. Wskutek ciągłej ekspansji dna Oceanu Atlantyckiego Ameryka Południowa oddala się od Afryki (9,9 cm/rok część północna, 3 cm/rok część południowa); współczesne procesy tektoniczne przebiegają wzdłuż zachodniego skraju kontynentu wskutek subdukcji litosfery oceanicznej płyty Nazca. Główne bogactwa mineralne Ameryki Południowej to rudy miedzi, żelaza, molibdenu, cynku i ołowiu, srebra, cyny, także diamenty i in. kamienie szlachetne, ropa naftowa.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Colca, kanion, widok z Cruz del Condor na najgłębszy odcinek kanionu (Peru)fot. A. Kucharska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia