Ameryka Południowa
 
Encyklopedia PWN
Ameryka Południowa,
kontynent na półkuli zachodniej, część Ameryki;
Powierzchnia: 17,8 mln km2
Skrajne punkty: najdalej wysunięty na północ: Gallinas (71°40′W, 12°25′N); najdalej wysunięty na południe: Froward (71°18′W, 53°54′S); najdalej wysunięty na wschód: Branco (34°47′W, 7°09′S); najdalej wysunięty na zachód: Parińas (81°21′W, 4°45′S)
Ludność: ogółem — 372 mln; gęstość zaludnienia — 21 os/km2 (2008)
Liczba państw: 14 (2006)
Największe miasta: Săo Paulo — 11 mln (2006); Bogota — 7,1 mln (2008); Lima — 7,9 mln (2008); Rio de Janeiro — 6 mln (2005); Santiago — 5,3 mln (2008); Buenos Aires — 3 mln (2008)
Strefy klimatyczne: równikowy wybitnie wilgotny, równikowy wilgotny, równikowy suchy, zwrotnikowy wybitnie suchy, zwrotnikowy suchy kontynentalny (odmiana górska), zwrotnikowy pośredni między wilgotnym a suchym kontynentalnym, zwrotnikowy wilgotny, podzwrotnikowy morski, podzwrotnikowy suchy, kontynentalny (odmiana górska), podzwrotnikowy wybitnie suchy, kontynentalny, umiarkowany chłodny, umiarkowany ciepły, umiarkowany chłodny wybitnie morski, umiarkowany ciepły wybitnie morski, umiarkowany ciepły pośredni, umiarkowany ciepły kontynentalny, podbiegunowy morski, umiarkowany ciepły wybitnie suchy kontynentalny, podbiegunowy morski
Największe wyspy: Ziemia Ognista (48 tys. km2), Marajó (40,1 tys. km2), Falkland, Wschodni (6,7 tys. km2), Falkland, Zachodni (5,3 tys. km2), Trynidad (4,8 tys. km2), Isabela (4,6 tys. km2)
Największe rzeki: Amazonka (długość — 6 400 km, pow. dorzecza — 7,2 mln km2), Parana (długość — 4 380 km, pow. dorzecza — 3,1 mln km2), Juruá (długość — 3 280 km, pow. dorzecza — 224 tys. km2), Madeira (długość — 3 230 km, pow. dorzecza — 1,4 mln km2), Paragwaj (długość — 2 500 km, pow. dorzecza — 1,2 mln km2)
Największe jeziora: Uyuni, Salar de (powierzchnia — 20 tys. km2), Maracaibo (powierzchnia — 16,3 tys. km2), Patos (powierzchnia — 10 tys. km2), Titicaca (powierzchnia — 8,3 tys. km2)
Pustynie: Atakama
Udział pustyń i półpustyń: pustynie — 8,0%, półpustynie — 9,0%, pozostałe ziemie — 83,0%
połączona z Ameryką Północną Przesmykiem Panamskim; oddzielona od Antarktydy Cieśniną Drake’a; Amerykę Południową od zachodu oblewa Ocean Spokojny, od wschodu — Ocean Atlantycki, od północy — Morze Karaibskie; 17,8 mln km2, tj. 11,6% powierzchni lądowej Ziemi; 4/5 powierzchni leży na półkuli południowej; rozciągłość południkowa 7350 km, równoleżnikowa — 5170 km; skrajnymi punktami lądowymi Ameryki Południowej są przylądki: Gallinas 12°25′N, Froward 53°54′S, Pariñas 81°20′W, Branco 34°47′W. W Ameryce Południowej leży 12 państw i 2 terytoria zależne.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Pampa, wypas bydła (Argentyna) fot. P. Rojan/GLOB 4/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Colca, Cañón del, widok jaru fot. E. Komarzyńska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Atacama, pustynia, widok z wydmy Valle de la Luna (‘Doliny Księżycowej’, Chile)fot. A. Kucharska, M. „Kruger” Kiersztyn/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Ushuaia nad kanałem Beagle (Argentyna)fot. A. Kucharska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Alpaki (płaskowyż Altiplano, Boliwia)fot. E. Komarzyńska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Araukarie chilijskie, park Los Araucanias (Chile)fot. E. Komarzyńska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Amazonka, ujście, zdjęcie satelitarne fot. NASA
Atacama, Puna de — formy eoliczne w Dolinie Księżycowej w okolicy San Pedro de Atacama (Chile)fot. T. Kniołek/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Colca, kanion, widok z Cruz del Condor na najgłębszy odcinek kanionu (Peru)fot. A. Kucharska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Aconcagua, szczyt w Andach, najwyższy w Ameryce.fot. E. Zarębska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Ensenada, Zatoka, w Parku Narodowym Tierra del Fuego (Argentyna) fot. T. Kniołek/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Quito, widok ogólny fot. J. Makowski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Rio de Janeiro, widok ogólny (Brazylia)fot. K. Kamieniecki/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Brasília, widok z Wieży Telewizyjnej (Torre del Televisāo) na Españada dos Ministerios, w głębi na lewo pałac prezydencki (Brazylia)fot. L. Węgrzyn/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Mato Grosso, północne stoki (Brazylia) fot. M. Czasnojć/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Iguaçu, wodospady, widok z powietrza (Argentyna/Brazylia).fot. A. Kucharska, M. „Kruger” Kiersztyn/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Andy Patagońskie, formy skalne w Parku Narodowym Torres del Paine (Chile) fot. T. Kniołek/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Titicaca, łódź ze zbiorami trzciny na jeziorze (Peru) fot. J. Makowski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Amazonka na odcinku powyżej miasta Manaus (Brazylia) fot. T. Halik/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Patagonia, krajobraz (Chile) fot. E. Rojan/Glob4/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Ara żółtoskrzydła, Ara macaofot. T. Sokołowski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Kapibara, Hydrochoerus hydrochaerisfot. T. Sokołowski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Indianie Uru, pływające wyspy na jeziorze Titicaca (Peru)fot. E. Rojan/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Atacama, Puna de, gorące źródła (Chile)fot. M. Piegat/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Itaipu Binacional, największa na świecie hydroelektrownia (Brazylia/Paragwaj).fot. A. Kucharska, M. „Kruger” Kiersztyn/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Indianie Uru (Boliwia).fot. T. Komornicki/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Colca, dolina, Andy Peruwiańskie, uprawy tarasowe (Peru)fot. J. Koziorowska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia