Okrągły Stół,
formuła dyskusji i rokowań między przedstawicielami różnych ugrupowań, partii politycznych, krajów, zakładająca równe prawa uczestników i dobrą wolę stron w poszukiwaniu kompromisowych rozstrzygnięć.
Okrągły Stół
Encyklopedia PWN
W Polsce zastosowana 1989; negocjacje doprowadziły do kompromisu politycznego zawartego między przedstawicielami większości środowisk Solidarności a reprezentacją sprawującej władzę PZPR oraz podporządkowanych jej stronnictw politycznych i organizacji społecznych (ZSL, SD, OPZZ, Stowarzyszenie „Pax”, PZKS, Unii Chrześcijańsko-Społecznej); zaproponowany 1988, z upoważnienia władz państwowych i PZPR, przez ministra spraw wewnętrznych Cz. Kiszczaka i zaakceptowany przez przewodniczącego NSZZ „Solidarność” L. Wałęsę oraz środowiska opozycji politycznej skupione w Komitecie Obywatelskim przy przewodniczącym NSZZ „Solidarność”; w pracach Okrągłego Stołu, trwających 6 II–5 IV 1989, uczestniczyło kilkaset osób; współprzewodniczącymi głównych zespołów negocjacyjnych byli: T. Mazowiecki i A. Kwaśniewski (zespół ds. pluralizmu związkowego), B. Geremek i J. Reykowski (ds. reform politycznych), W. Trzeciakowski i W. Baka (ds. gospodarki i polityki społecznej); w roli obserwatorów uczestniczyli przedstawiciele Kościoła katolickiego i Kościoła ewangelicko-augsburskiego; w zawartym porozumieniu przyjęto ewolucyjny tryb zmian ustroju politycznego i systemu gospodarczego Polski oraz podstawowe zasady i warunki realizacji nowych rozwiązań: pluralizm polityczny i związkowy, wolność słowa, demokratyczny sposób wyłaniania władz państwowych, niezawisłość sądów i nieusuwalność sędziów, silny samorząd terytorialny i pracowniczy, trójpodział władz, likwidacja nomenklatury, równość wszystkich form własności i rozwój wolnego rynku, walka z inflacją, zachowanie polityki pełnego zatrudnienia i ochrona społeczeństwa przed skutkami kryzysu gospodarczego (indeksacja płac i waloryzacja rent i emerytur); ustalono: powołanie nowych organów władz państwowych (senat, prezydent), przeprowadzenie częściowo wolnych wyborów parlamentarnych i legalizacji NSZZ „Solidarność”. Po wygraniu wyborów parlamentarnych (4 VI) przez Komitet Obywatelski przy przewodniczącym NSZZ „Solidarność” i utworzeniu koalicji z ZSL i SD dotychczasowa opozycja w pokojowy sposób przejęła władzę państwową (rząd premiera T. Mazowieckiego).
