mobbing

mobbing

[ang. mob ‘tłum’, ‘motłoch’, mobbing ‘napadać na kogoś’, ‘zaczepiać’, ‘nagabywać’, ‘atakować’],

prawo działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu go lub zastraszaniu.

Mobbing z punktu widzenia prawa to rodzaj terroru psychicznego stosowanego przez jedną lub kilka osób przeciwko jednej (przeważnie) osobie. Mobbing w miejscu pracy polega na wrogim i nieetycznym, systematycznie powtarzającym się zachowaniu wobec pracownika. Mobbing to coś więcej niż tylko zła atmosfera w pracy, okazjonalne niesprawiedliwe traktowanie lub złośliwa plotka. Źródłem mobbingu w miejscu pracy może być konflikt z przełożonym, który jako pierwszy stosuje przemoc psychiczną, a dopiero potem do prześladowcy dołączają współpracownicy i koledzy z pracy. Może także zacząć się od konfliktu w grupie współpracowników, którzy zaczynają maltretować psychicznie osobę ze swojego grona; w tym przypadku przełożony dołącza do prześladowców później, wspierając ich bezpośrednio lub pośrednio przez złą organizację pracy. Wyróżnia się: mobbing bezpośredni, gdy pracodawca sam podejmuje czynności mające poniżyć pracownika lub aktywnie wspiera prześladowców; mobbing pośredni, gdy pracodawca zaniecha pewnych czynności, których dokonanie mogło zapobiec wystąpieniu mobbingu w miejscu pracy. Istnienie mobbingu wymaga udowodnienia przez pracownika, iż pracodawca stosuje ten proceder przez dłuższy czas. Druga bardzo ważna przesłanka to uporczywość zachowań pracodawcy — nasilenie jego złej woli. Może o tym świadczyć np. przeniesienie pracownika na stanowisko, które uwłacza jego kwalifikacjom. Trwający długo spór powoduje zaburzenia zdrowotne na tle psychicznym i prowadzi do naruszenia godności, dobrego imienia oraz do naruszenia wolności od przemocy psychicznej pracownika, a więc jego dóbr osobistych. Uzasadnia to prawo pracownika do żądania od zakładu pracy odszkodowania lub zadośćuczynienia za krzywdę doznaną w wyniku działań mobbingowych w miejscu pracy. W Polsce regulacje dotyczące mobbingu wprowadziła do Kodeksu pracy ustawa z 2003. Pracownik wypowiadający umowę o pracę wskutek mobbingu ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie. Dodatkowo pracownik ma prawo dochodzić odszkodowania z tytułu naruszenia dóbr osobistych na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Zadośćuczynienie ma być ekwiwalentem za doznaną krzywdę niemajątkową.