Amerykanie
 
Encyklopedia PWN
Amerykanie,
pluralistyczna wspólnota narodowo-państwowa pochodzenia imigracyjnego, kształtująca się w granicach Stanów Zjednoczonych;
294 mln (2003). W większości mówią językiem angielskim w jego amerykańskiej odmianie. Są silnie zróżnicowani pod względem religijnym, choć większość należy do różnych wyznań protestanckich. Pierwotny trzon narodu amerykańskiego tworzyli Anglosasi wyznania protestanckiego, osiedlający się w Ameryce Północnej od XVII w. Od 2. połowy XIX w. główny nurt narodu amerykańskiego jest kształtowany przez potomków imigrantów z Europy (ok. 86%), wśród których coraz wyraźniej zaznacza się grupa całkowicie zasymilowana, identyfikująca się wyłącznie jako biali Amerykanie. W skład narodu amerykańskiego wchodzą także tzw. etnicy, tworzący przejściową kategorię etnorasową złożoną z wielu zbiorowości imigrantów i ich potomków. Wyodrębnia się wśród nich kilka zespołów w zależności od pochodzenia: 1) imigranci i ich potomkowie z Europy, w tym także z Polski; ze względu na długi staż osadniczy, rasę i europejskie wzory kultury tworzą oni podstawowe zaplecze dla głównego nurtu narodu amerykańskiego; 2) Afroamerykanie (ok. 12%); 3) ludność pochodzenia latynoamerykańskiego (ok. 9%); 4) ludność pochodzenia azjatyckiego (ok. 3%); 5) rdzenni mieszkańcy kontynentu (ok. 0,8%).
Proces formowania się Amerykanów został zainicjowany w XVII w. w brytyjskich koloniach na wybrzeżu atlantyckim Ameryki Północnej. U progu niepodległości USA ok. 75% ogółu ludności pochodziło z Wielkiej Brytanii, co miało decydujące znaczenie dla powstania dość jednolitego podłoża etnokulturowego. Koniec XIX i początek XX w. przyniosły największą w dziejach falę imigrantów z południowej i środkowowschodniej Europy. W okresie międzywojennym, a zwłaszcza po II wojnie światowej, zmalał udział imigrantów z Europy, a zwiększył się napływ przybyszów z Ameryki Łacińskiej oraz Azji Południowo-Wschodniej.
Istotnym elementem procesu narodowotwórczego w USA jest amerykanizacja, prowadząca do zaniku odrębności etnicznych grup imigracyjnego pochodzenia połączonego z adaptacją niektórych nowych elementów. W ten sposób pierwotna kultura angloamerykańska przekształciła się w odrębną kulturę amerykańską. Zasadą budowy współczesnego społeczeństwa amerykańskiego jest również wielokulturowość — zagwarantowanie każdej grupie prawa do kultywowania własnej tożsamości i tradycji.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia